Dinsdag, 23 januari 2018
Vanmiddag een verruimende presentatie bijgewoond van prof. dr. Patrick Loobuyck, rond ‘Samenleven met Gezond Verstand’ (org. Actueel Denken en Leven).
Blij dat ik erbij kon zijn! Patrick Loobuyck blijkt ondertussen immers, na een bevraging van 100 prominente Vlamingen, volgens De Morgen, de op één na meest invloedrijke intellectueel te zijn.
‘Samenleven met Gezond Verstand’… Wat ik uit de boeiende voordracht destilleer is dat we vaak onredelijk zijn in onze opvattingen, die meestal niet gebaseerd zijn op feiten. We slagen er niet in om de diversiteit in onze gemeenschap op een redelijke manier te bespreken… het debat is gepolariseerd.
Vbn? De aanslag van 14 juli in Nice… kort nadien verbod bourkini op het strand (wel oké: religieuzen die gekleed op het strand rondlopen, duikers); hetze rond Zwarte Piet; discussies rond kerststal al dan niet in gemeentehuis; wervingsreserve Vlaamse overheid (hetze rond foto medewerkster met hoofddoek); kruisbeelden weg; invoeren Halal in studentenrestaurants, etc.
Loobuyck stelde dat vóór 1970 het katholicisme bij ons allesoverheersend was en de religie sedertdien op de terugweg is. Het westen zit in een unieke situatie van secularisatie, de katholieke kerk is verwikkeld in een existentiële crisis en net nu is er een immigratie aan de gang van een publiek dat geen ervaring heeft met een seculiere context. Zijn mening: Ook de moslimgemeenschap zal met de tijd seculariseren en hetzelfde ondergaan.
Loobuyck pleit ervoor om ‘rustiger’ om te gaan met diversiteit, door:
- zich te baseren op werkelijke feiten – hoeveel % van onze samenleving is moslim? 7% (cijfer wordt vaak overschat);
- combinatiedenken (het overstijgen van al te eenzijdige denkkaders – confirmation bias);
- empathie (samenleven is voor geen van de partijen een gemakkelijke klus) – probeer u te verplaatsen in het lijf van een migrant (alles achterlaten, taalprobleem, naam…), diversiteit is soms echt lastig;
- formuleren van krijtlijnen en stimuleren van de kernwaarden en spelregels die het samenleven in diversiteit mogelijk maken.
Citaat Loobuyck: ‘De vrijheid van niet-geïnformeerde mensen is een valse vrijheid en de vrijheid zonder de capaciteit van het kritisch denken is leeg’.
Kwamen nog aan bod: open, vrije samenleving of staatsonderdrukking; schadeprincipe; maatschappelijke context; dialoog faciliteren; interculturalisme; meer mix, meer diversiteit zal alleen maar vooroordelen naar beneden halen; alle burgers als vrije en gelijke individuen behandelen; mensen zijn dragers van rechten; democratie is meer dan de wet van de meerderheid; morele argumenten voor staatsneutraliteit; nazisme en racisme gaan in tegen de uitgangspunten van een liberale rechtsstaat; consensus hoe je wil samenleven – overlappende consensus; belang van het faciliteren van diversiteit op school; onderwijs: invoeren eindterm samenlevingsmodel.
Het was een opmerkelijke uiteenzetting die mijn oogkleppen en mijn kijk op diversiteit heeft opengezet. Evolueren volgens bovenstaande principes kan het samenleven van de toekomstige generaties alleen maar ten goede komen… of zoals Bart Somers het zou formuleren ‘vervallen we in wij/zij denken of overstijgen we dat en bouwen we bruggen?’
Mijn mening is herzien na deze voordracht: we moéten gewoon kiezen voor het laatste opdat het samenleven leefbaar zou blijven.
Vanmorgen ook in deze context in De Standaard een goed artikel gelezen rond de nominatie van twee jonge Belgen voor de prestigieuze Forbes-award. ‘Het marketingbureau Allyens ontstond eigenlijk als financiering voor de website Mvslim.com, die Taha en Hanan bijna twee jaar geleden hebben opgestart. Die moet een tegenwicht bieden tegen het negatieve nieuws waarmee de islam vaak wordt geassocieerd. Want als je bijvoorbeeld het woord ‘muslim’ intikt op Google Images, krijg je mannen met baarden, IS-vlaggen, beelden van terrorisme en radicalisme. Door bewust verhalen met een positieve boodschap te delen, van jonge mensen die midden in het leven slaan, wil het tweetal die stereotypen breken.’ (Bron: De Standaard, 23 januari 2018, blz. 21)
Daarna in de loopclub 5km met mijn loopvriendin afgehaspeld en enkele van bovenstaande stellingen bij haar afgetoetst. Haar eerste reactie: ‘Ja maar, zij moéten zich aan ons aanpassen en niet omgekeerd‘… een mening die zij na het aanhalen van enkele elementen uit de voordracht na 5 km wat heeft bijgesteld.
We live in a world in full transition… en ik denk dat onze kleinkinderen – als ik ze samen joelend met allochtone kinderen hoor spelen – er minder moeite mee hebben dan wij.